Muhasebe mesleğinde özellikli konular hakkında çoğu kişinin bilgisi olmadığını yıllardır çalışma tecrübem ile gördüm. Nedeni ise araştırma eksikliği ve ilgili sektör de çalışmamış olmamasından kaynaklıdır. Bu sebepten ötürü elimden geldiğince ve dilim döndükçe özellikli konular hakkında yazılarımı sizler ile paylaşıyor olacağım.
TDHP’de yıllara yaygın onarım maliyetleri “17- Yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetleri” grubunda takip edilmektedir. Bunlar;
170 – 177 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri
178 – Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı
179 – Taşeronlara Verilen Avanslar
TDHP’de yıllara yaygın inşaat ve onarım hakkedişleri “35- Yıllara yaygın inşaat ve onarım hakkedişleri” grubunda takip edilmektedir. Bunlar;
350 – 358 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakediş Bedelleri
*** Yıl içinde başlayıp yıl içerisinde biten projeler de “600 Yurtiçi Satışlar” hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.
Örnek: SŞ İnşaat A.Ş. Yıllara yaygın ve yıllara yaygın olmayan inşaat işlerini birlikte yapmaktadır. İlgili dönem içerisin de yapılan harcamalara ilişkin bilgiler şöyledir.
1-) Gider ve harcamalardan doğan kayıtların Muhasebe Kayıtları
​150.000 + kdv TL Genel gider yapılmıştır.​
​​​​Borç    ​Alacak​740-Hizmet Üretim Maliyeti      ​150.000,00​​​191-İndirilecek KDV         ​27.000,00​​320-Satıcılar ​​177.000,00​

​Yıllarayaygın inşaat işleri için 500.000,00 TL + Kdv Malzemeli taşeron gideri yapılmıştır.

​​BorçAlacak​​740-Hizmet Üretim Maliyeti​​500.000,00​​191-İndirilecek KDV ​90.000,00​​320-Satıcılar ​​590.000,00

Yıllara yaygın inşaat işleri için 100.000,00 TL avans verilmiştir. ( Stopaj Oranı %3)

​​BorçAlacak​179-Taşeronlara Verilen ​Avanslar​100.000,00​​102-Bankalar    ​​97.000,00360-Ödenecek Vergi ve Fonlar   ​​3.000,00
​
​Yıllara yaygın Olmayan inşaat işleri için 60.000,00 TL + Kdv taşeron gideri yapılmıştır.

​​BorçAlacak​​740-Hizmet Üretim Maliyeti​60.000,00​​191-İndirilecek KDV ​10.800,00​​320-Satıcılar ​70.800,00

2-) Ay Sonu / Dönem Sonu Yapılacak Muhasebe Kayıtları​​​​
​​​İlgili dönem sonunda Tesis Makine ve Cihazlar için 75.000 TL amortisman hesaplanması yapılmıştır. ​
​​BorçAlacak​​740-Hizmet Üretim ​Maliyeti​75.000,00​​257-Birikmiş Amortismanlar​​75.000,00
Dönem sonu gider kalemleri tamamlandıktan sonra dağıtım çalışmasını yapmamız gerekmektedir. Genel giderlerden alınacak proje payları, amortisman payları ve Proje maliyetleri olarak Üç evrede tamamlamalıyız. Bu durumda ilgili dönem içerisinde “740” hesabımız da oluşan giderlerin Yıllara Yaygın Onarım İnşaat İşleri için olanları tespit etmemiz gerekmektedir.

Genel Giderlerden Alınan Pay ……………………………………105.000,00 TL
Amortismanlardan Alınan Pay …………………………………..   50.000,00 TL
Taşeron Giderleri………………………………………………………..500.000,00 TL
TOPLAM : 655.000,00 TL ilgili dönem proje maliyeti

Genel giderler ile ilgili yapılacak muhasebe kayıtları şöyledir:

​​BorçAlacak​​170-Yıllara Yaygın İnş. ve Onarım Mal.​655.000,00​​741-Hizmet Üretim Mal. Yansıtma Hsb.​​655.000,00​​BorçAlacak​​741- Hizmet Üretim Maliyeti Yans. Hsb.​​655.000,00​​740-Hizmet Üretim Maliyeti​​655.000,00

3-) Geçici Kabul tutanağı onay sürecinden geçtikten sonra Yapılması gereken muhasebe kaydı

​​Borç​​​​​Alacak​​622- Satılan Hizmet Maliyeti​​XXXXX​​170-Yıllara Yaygın İnş. ve Onarım Mal.    ​​XXXXXX
Diğer yazımız da Hakediş Muhasebe Kayıtları ve Proje Karı hesaplanmasına ilişkindir.​