İyi Muhasebeci Kimdir? Muhasebeciden Neler Beklenir?
Kendilerine sorulduğunda, “2×2=4” demeyen, “Siz nasıl isterdiniz, kaç olmasını isterdiniz” diyerek, bütün diğer meslek mensuplarına karşı bu farklı ve manidar cevabıyla adından çok söz ettiren kişilerdir muhasebeciler. Böylede bir esprili yerleri vardır meslek yaşamlarında! 🙂
“Şirketler neden bir muhasebeciye ihtiyaç duyarlar?” sorusuyla başlamak istiyorum. Şirketin muhasebesi tutulsun diye, Maliye’ye karşı sorumluluklar yerine getirilsin diye mi? Ülkemizdeki yaygın görüş ve uygulamaya göre; bir işletmeye bağlı olarak ya da kendi hesabına serbest çalışarak, şirketlerin defterlerini tutan ve kayıtları düzenleyen kişidir muhasebeci. Peki bu mudur sadece? Bu; muhasebeci değil, defter tutucu biridir bana göre.
Asıl muhasebeci; işletmede oluşan, mali işlemleri, ekonomik işlemleri, ticari işlemleri ay ayrı inceler, kaydeder, sınıflandırır, ilgililere bilgiler verir, kendisine sunulan rakamları analiz eder, hukuk bilir, matematik bilir, istatistik bilir, ekonomiyle yakından ilgilir. Yönetime, karar almalarında yardımcı olacak bilgileri raporlar halinde hazırlar. Bu şekilde baktığımızda muhasebecinin sadece bir defter tutucu olmadığı  çok açık ve net ortadadır. Bu bakışla muhasebecinin görevlerini iki gruba ayırabiliriz.
1- Grupta; işletmeyi etkileyen tüm parasal işlemlerin izlenmesidir. Muhasebeci bunu yaparken kaydeder, sınıflar, organize eder ve raporlar.
2- Grupta; muhasebeci; topladığı verileri analiz eder, birbiriyle ilişkilendirerek işletme yönetimiyle ilgili önemli bilgilere ulaşır. Bu bilgileri derler toplar ve üst yönetime sunar. Yani; işlemleri izlemesi, düzenlemesi, raporlaması yanında bir de sonuçları yorumlar, anlamlar katar ve yönetimle paylaşır iyi bir muhasebeci.
Bunların yanında; devlet ile mükellef arasındaki ilişkiyi kuran ve temeli vergi olan işlemlerde aracılık rolünü üstlenendır muhasebeci. Bu noktada rolü çok önemlidir! İyi muhasebeci burda belli olur işte! Çünkü mükellefin beklentileri vardır bu noktada. En az vergi ödemek, hiç  vergi ödememek, ama hatalarla ve sorunlarla da karşılaşmamak gibi…
Bu noktada muhasebeci, en az vergiyi ödetebilmek için vergi mevzuatını çok iyi bilmeli, yasal koşulları çok iyi değerlendirmelidir. İstisna ve indirimleri iyi kullanabilmelidir. Sağlıklı ve doğru bir vergi mevzuatı bilgisiyle hiç vergi ödenmemesini de sağlayabilir bir muhasebeci! Kayıtların tutarlı ve de işlemlerin mevzuata uygun yapılabilmesı için, muhasebecinin vergi mevzuatı bilgisi çok çok önemlidir. Mevzuat kapsamı iyi değerlendirilirse eğer, mükellef lehine kullanılabilecek bir çok avantaj çıkar. Mevzuat bilgi ve değerlendirmesiyle sıfır hata ya da en az hata ile max. fayda yakalayabilir iyi bir muhasebeci.
O zaman iyi bir muhasebeci; mevzuat bilgisine sahip olmalıdır, kendini sürekli olarak güncellemeli çok okumalı, ekonomiyi yakından takip etmelidir. Firmanın sektörel olarak vergi avantajlarını bilmelidir. Vergi planlaması yapabilmelidir. İletişim yeteneği iyi olmalıdır. Vergi indirim ve istisnalarını bilmelidir. Deneyimli olmalı ve ilişkilendirmeler yapabilecek şekilde analitik düşünebilmelidir. Bu bağlamda muhasebecinin, sosyal olması ve kendini hep geliştirmesi, çalıştığı firmaya maksimum fayda sağlayacaktır.
Şirket olarak muhasebeci seçerken, acaba kiminle çalışmalıyım ? diye düşünürken, şunlar da gözönüne alınmalıdır:
Muhasebecinin müşteri portföyünde sizin yaptığınız işe benzer iş yapan müşteri ya da müşterilerin olması olumlu bir işarettir. Bu durum muhasebecinin yoğunluğunun ve sizi destekleyebilecek kaynaklara sahip olduğunun göstergesidir.
İyi bir muhasebeci yaratıcı fikirlerle gelebilmelidir size. Mesela onu test edin. İşinizde tasarruf sağlayacak teşviklerle ilgili neler söyleyebiliyor size?
Muhasebecinin teknoloji ile arası iyi olmalıdır. İşinizi kolaylaştıracak alanlara, programlara ne kadar ilgili ve yetkin? (Meslek hayatımda rastladığım; program bilgisi olmayan ama SMMM olmuş, beni hayretler içerisinde bırakan öğrencilerim çok olmuştur ! Neyse en azından durumlarının farkına varıp öğrenci olmaya karar vermişlerdi. Bu da bir şeydi!)
Muhasebecinize, muhasebe dışında bazı konularda da danışabilmelisiniz. Mesela;
Evet, vergi ile ilgili beyannameleriniz muhasebecinizin elinden geçer. Ama iyi bir muhasebeci ile çalışıyorsanız eğer, şirketinizin vergi planlamasını da yapabilmelidir. Size, vergi yükünüzün gelecekte nasıl olacağını gösterebilmelidir.
İşinizin büyümesine yardımcı olmalıdır. İç kontrol, risk yönetimi, fiyatlama, karlılık, satın alma mı, leasing mi? Bu konularda size deneyimler sunabilmelidir. Bunları konuşabileceğiniz bir muhasebeci, inanın şirketinizin duruşunu farklılaştıracaktır.
Muhasebecinizle networking yapabilmelisiniz. Size tavsiye edebileceği iş ortakları olabilmeli ve işinizi kolaylaştırabilmeli bu anlamda. Mesela avukat arıyorsunuz ama kiminle çalışmalısınız bir türlü karar veremiyorsunuz. Bu konuda size öneriler sunabilmelidir.
Unutmayın! İhtiyaçlarınız defter muhasebesi ya da vergi muhasebesi ile sınırlı değil. Olmadığını da anlatmaya çalıştım elimden geldiğince, dilim döndüğünce.
Mesleğe yeni adım atacak olanlar, tercih edilen iyi bir muhasebeci olma yolunda kendilerine neler katmalılar ve bu birikim için ne kadar zamanları var? Kaç yılda bu kıvama gelirler? Elbette bunların hepsi eğitimden, kişisel becerilerden, çevre faktöründen, yaşanmışlıklardan, tecrübeden, çıkarımlardan vb. geçiyor. Öğrenilemeyecek, başarılamayacak şeyler değil özünde.
Önemli olan hayat muhasebeniz dengede olsun, başarılı olsun, eksi de olmasın, riskleriniz iyi yönetilsin, kriz yönetiminde başarılı bir insan, başarılı bir eş, başarılı bir ebeveyn olun ki, bunun işinize, mesleğinize olan yansımalarında da yüzünüzü güldürecek rakamlar sizinle olsun.
2X2 mi, = 4 diyemeyeceğim. Olabilir de olmayabilir de 🙂  Sevgiyle kalın…